منظومه ی اوستا

سرایه های اوستایی - ۱
سرایش: موبد سوشیانت مزدیسنا
.

به نام اهورای مزدا «اهو» - به مینو و گیتی بُوَد او «رتو»

ز آغاز بودی جهان بر سه گون - به بالا: درخشان و زیر: تیره گون

میانه تهیگی و هیچ، بودی اش - کرانه به آن دو همی سودی اش

به رخشنده گاه، اورمزد را نشست - به اهریمن است دوزخِ تیره پست

جهان اهورا پر از مهر و شید - همه شادی و دوستی، با امید

چو اهریمن آن روشنی را بدید - ز رشک و ز کین، او ز جایش جهید

تهیگی چو بشکست از آن تیره تاز - چو ماری که پردیس گیرد به گاز

بهشت اهورا کند همچو گور - بخشکد همی جشن و شادی و شور

اهورای مزدا به بانگ بلند - برافکند مانترا بسان کمند

به زانو درآمد ز «اهونَوَر» - ز یزدان پیروزِ دانشور

بشد سست و بیهوش دیو سیاه - نگونسار در خانه اش تیره چاه

به هنگام ناهوشی اهرمن - بگفت اورمزد که: باید ز من

تهیگی سراسر به گیتی شود - نه اندر سیاهی و نیستی شود

بیارایم از اختران، آسمان - به پیوند آرم زمین و زمان.

نخست آفریده: «وهومن» بُدَش - خرد را و دانش بُود از خودش

دودیگر «اشای وهشت»، آتش است - کزو «شَهرِور» را فلز آمدست

چو این سه، نرینه بُدند ایزدان - سه دیگر بیاورد چون مادگان

«سپندارمذ» گوهر خاک بود - زمین را سراسر از او پاک بود

ز «خورداد» بود آب و ژاله و برف - گیا را «امرداد» بودی شگرف

دو تخمه ز کیهان به سوی زمین - یکی سیمگون، دو دیگر زرین

از آن ماهگون آمدش جانور - که «گاو نخستین» بُود نامور

وزآن هورگونه، «گیومرت» زاد - که مردم بیامد از آن مردِ راد

.

همه دیو و دیوزادگان انجمن - چو دیدند خوابِ بد اهرمن

مر او را به زاری بخواندند باز - که تا رزم دیگر نمایند ساز

ز خشم و ز آز و غریوان چو دود - سوی آن تهیگی بگردید زود

نه هیچ و نه پوچ و نه تاریک دید - همه بخت خود، سخت و باریک دید

نژند و ژیان چون یکی اژدها - بیازید دَم و چنگش آن بی بها

چو میشی بترسید گیتی ز گرگ - در آشوب و شورش ز دیو سترگ

همان آب و آتش، همان گاو و مرد - ز تازنده دیوان بگشته به درد

ز یکسو زمین سر به سر سوخته - ز سوی دگر، زهر و آب، توخته

بیاغشت گیومرت و گاو، ریمنی - بمردند زآن رنج اهریمنی

اهورای مزدا یکی چاره کرد - همان آسمان را به سان، باره کرد

دژی ژرف و پهنای آن، هَمبَران - هریمن فرو ماند کران تا کران

سراسر سپهر چون سپر گشت و خشت - نیامد فراتر به سوی بهشت

خزنده گزنده که پر کرده خاک - همی شُست شان باد و باران پاک

ز مادینه گاوِ «نخستین زاد» - روانش به ناله و جانش به باد

گیاهان و گندم ازو بُد سرشت - همه جانور شد ازو بس شگفت

ز گیتی گیومرت چون درگزشت - زر و گوهر و کانی در تن بگشت

ز آب نرینه که از پشت اوی - فرو ریخت در خاک و بوم، همچو جوی

چهل سال اندر زمین در نهفت - برآمد گیاهی نر و ماده، جفت

دگردیسه مردم بشد آن، نه زرد - «مشانه» چو زن بود و «مشی» چو مرد

ازیشان همه مردمان را پدید - نژاد و تبار فراوان بدید

.

همه دانش و بینش باستان - برآمد ز گفتار آن راستان

چه موبد چه هیربد چه مغ خوانی اش - زراتشت را پیر مغ دانی اش

که مینو و گیتی گشاینده راز - چه بودی به آغاز، آیین و ساز

نخست یافت زرتشت اسپنتمان - همان اختران و همان آسمان

زمانش زمانه ز بن، یاد بود - که مینوی دیرین، دو بنیاد بود

یکی اورمزد و دگر اهرمن - یکی شاه روشن، دگر چون زغن

بدی و سیاهی و پستی و دیو - نبود آفریننده اش آن خدیو

نبودش فرشته که دلکش بودی - سپستر ز فرمان‌ش سرکش شدی

ز بنیاد و گوهر، جداگانه بود - در آن بی کرانه، جدا خانه بود

چو اورمزد نبود اهرمن چون خدا - بجز مرگ و نیستی ندادی ندا

خدایی همان آفرینندگیست - همه شید و شادی و سازندگیست

سه گیتی، دو بنیاد، خداوند یکیست - جز او مهر و نیکی به مردم، ز کیست؟

اگر بر همه مردمان بد رسد - نه از ایزد است و ز دیو است، سد

وگر آرزو را نیابند کام - یکی کام دیو است و زو بند و دام

مگر خواهشش را نه شایستگی - ز ایزد بُود کُندی، آهستگی

و یا بخت بد را ز اختر بُود - خرد را ز اختر نه برتر بُود

ز زروان و کیهان و نیروی نادیدنی - شکسته شود آن که آرَد منی

یکایک به مینو بدید سرگزشت - چو آب ِخرد از سرش برگزشت

زراتشت ز بود و نبود، مرگ و زاد - بدانست و گیتی چو او را نزاد

همان دین او دانش پر خرد- جهان، جاودانه ازو برخورد

ز بانگ و ز تابش، زمان و توان - ز ژرف ِزمین تا بلند آسمان

به زند و اوستا بماند یادگار - گسسته بگشت از بدِ روزگار

کنون بازگویم سرآغاز راز - ز دینکرد و هر نامه کو مانده باز

که اورمزد ز خویش، روشنی آفرید - «همیشه سپندان» به شش شد پدید

به ایشان بیفزود بسی ایزدان - که یاری کنند خرمی در جهان

زمان چون به آغاز بود بی کران - زمانی دگر ساخت اندر زمان

که بربسته و با کرانه و مرز - نمایان ازو داد و زاده و ارز

که زروان بخواندند همان دو زمان - فراسوی دانش، چو رازی نهان

زمان از دو بنیاد گشته به جنگ - سرشته به نیکی بدی، هشت رنگ

بریسید زمان را به رنگ بهی - اهورای مزدای با فرهی

سپنتا و «وایو» و نیک اختری - چهارم همان بخت نیکوتری

چو اهریمن آمد زمان را برشت - که دوزخ برآرد به جای بهشت

«گناگی» و گندیدگی بود یکی - «ورن» بود و بداختری و بدی

سپنتا و پاکی بُود از خدیو - دروغ و ستمکاری از دست دیو

سپندی همان موبدی است و بس - به رادی و راستی و فریادرس

«وایو» را تو بالنده کیهان دان - نماینده گیتی: سپاهی سران

به سوم بغانه و نیک اختری - به دهقان و پیمان بُود برتری

چهارم چو نیکبختی بود سروری - به کوشش، نماینده: پیشه وری

بدآموزی و رهزنی، دشمنی - همان بخت بد باشد و ریمنی

که اهرمن، آلوده، هر پیشه کرد - به خاک خدایان همی ریشه کرد